W maju parki miejskie i tereny podmiejskie są pochowane w gęstej pianie kwitnącego bzu, a ekscytujący aromat miodu unosi się nad całą tą wspaniałością. Ten magiczny kwiat jest pożegnalnym prezentem z bajkowej wiosny ustępującym upalnego lata.
W Starym Świecie pierwszy liliowy krzak został przywieziony przez rzymskiego ambasadora z Konstantynopola, ale egzotyczny gość, zwany "turecką Kaliną", nie lubił europejskich ogrodników. Jest to zrozumiałe: krzew nie kwitł długo, a luźne wiechy zebrane z bardzo małych kwiatów nie wyglądały imponująco. Pozostałaby uroczą Turczynką na obrzeżach kultury parkowej, gdyby hodowca Wiktor Lemoine nie zainteresował się nią. Utalentowany Francuz przyniósł kilkadziesiąt odmian bzu, charakteryzujących się długim i bujnym kwitnieniem. Sprawa Victora była kontynuowana przez jego syna i wnuki. Inni Europejczycy zajmowali się także hodowlą bzów: Francois Morel, Auguste Goucheau, Charles Balte (Francja), Wilhelm Pfitzer i Ludwig Shpet (Niemcy), Karpov-Lipsky (Polska), Jan van Toll i Hugo Koster (Holandia), a także o świcie XX wieku "liliową batutą" zabrali amerykańscy i kanadyjscy eksperci.I wreszcie, przedstawicielka rodziny Olive, która przeszła wiele metamorfoz, pojawiła się przed swoimi fanami w całej okazałości.
Wydawałoby się, pomyślał, zwykły liliowy, znany nam od dzieciństwa ... Ale przyjrzyj się jej uważniej - nie jest tak prosta.
Kiedy sadzić
Bzy są sadzone w otwartym terenie środkowego pasma w drugiej połowie lata - od połowy lipca do końca sierpnia. Posadzone jesienią krzewy nie mają czasu na osiedlanie się przed zimnem i umierają w pierwszej zimie. Liliowe sadzenie wiosną rozwija się dobrze, ale kwitnie 2-3 lata później. Ale sadzonki z zamkniętym systemem korzeniowym (w doniczkach) można sadzić przez cały sezon wegetacyjny.
Technologia pracy
W ogrodzie na bzu trzeba wybrać dobrze oświetlone miejsce z luźną, średnio wilgotną, żyzną glebą. Zarówno płaskie, jak i niskie zbocza będą odpowiednie. Ponieważ krzew ma mocny system korzeniowy, można go wykorzystać do wzmocnienia kruszącej ściany wąwozów, zmywalnych brzegów i obszarów zagrożonych erozją gleby. Najlepszy ze wszystkich, liliowy rośnie na glebach umiarkowanych, próchnicznych, piaszczysto-gliniastych lub torfowych.Zaleca się sadzenie wieczorem, po deszczu lub obfitym podlewaniu, wtedy roślina otrzyma od razu 2 przyjemne premie - wysoką wilgotność otaczającego powietrza i życiodajny chłód.
- Wykop otwór o wymiarach 50 × 50 × 50 cm, na dnie którego znajduje się warstwa gruzu lub keramzytu do drenażu.
- Wlej warstwę odżywczą przez warstwę drenażową.
- Umieść sadzonkę na szczycie wzgórza, wyprostuj korzenie i wypełnij otwór do góry ziemią. Zwróć uwagę: szyja korzeniowa młodego lila powinna pozostać około 3-4 cm wyższa niż poziom powierzchni gleby.
Po zakończeniu sadzenia, obficie podlewaj krzew, a gdy wchłonie się wilgoć, mulcz okół pnia drzewa warstwą suchego torfu.
Agrotechnologia
Wielu doświadczonych hodowców kwiatów żartobliwie nazywa liliową roślinę dla leniwych i być może mają rację, ponieważ opieka nad uniwersalnym zwierzakiem nie jest trudna:
- Do końca lipca bzy są regularnie podlewane, wydając na krzaki 2,5-3-3 wiadra wody. Szczególnie wielkie jest zapotrzebowanie roślin na wilgoć podczas kwitnienia i tworzenia pędów. Sygnałem do podlewania jest suszenie gleby kręgu pnia. Późnym latem - wczesną jesienią woda jest dostarczana tylko w okresach długotrwałej suszy.
- W celu napowietrzenia korzeni, gleba pod bzem jest rozluźniona na głębokość 5-7 cm i chwastów.Procedurę przeprowadza się 3-4 razy w sezonie, następnego dnia po podlaniu lub deszczu.
- Krzewy paszy zaczynają się od drugiego roku życia, a do wieku trzech lili wystarczy niewielka ilość nawozów zawierających azot. Raz na sezon do każdej rośliny dodaje się mocznik (50-60 g) lub azotan amonu (65-80 g). Jednak kultura najlepiej reaguje na nawożenie organiczne: roztwór odżywczy przygotowany z 1 części dziewanny i 5 części wody wlewa się do płytkiej okrągłej bruzdy wykopanej 50-60 cm od podstawy łodyg. Co 2-3 lata dorosłe krzewy są zasilane potasem i fosforem: jesienią, podwójne granulki superfosfatu (35-40 g) i azotan potasu (30-35 g) są zakopywane w glebie kręgu blisko łodygi każdej rośliny na głębokość 6-8 cm, po czym krzewy są obficie podlewane . Doskonałą alternatywą dla nawozów chemicznych jest roztwór popiołu (200 g / 8 l wody).
Jeśli zastosujesz się do tych prostych zasad, w wieku pięciu lub sześciu lat twoje młode drzewko rozwinie się w rozłożysty, kwitnący krzew.
Transplant
Byłbyś zaskoczony, ale po roku lub dwóch po początkowym sadzeniu, młody krzak będzie musiał zostać wykopany i przeniesiony do innego miejsca.Faktem jest, że bzy szybko zubożają glebę, a nawet ulepszone nawożenie nie będzie w stanie naprawić sytuacji, rośliny po prostu nie mają wystarczającej ilości pokarmu dla pełnego rozwoju. Trzy-letnie okazy są przeszczepiane w sierpniu-wrześniu i młodsze krzewy - pod koniec maja - na początku czerwca, bezpośrednio po kwitnieniu. Bzu przed rozpoczęciem pracy sprawdź i wyciąć wszystkie dodatkowe gałęzie. Następnie krzak jest wykopywany wzdłuż rzutu korony, wyjęty z dużej bryły ziemi, a po związaniu korzeni ze zwolnieniem zostaje przeniesiony na miejsce lądowania. Posadzono "podróżnika" za pomocą technologii opisanej powyżej.
Reguły przycinania
Zastawem atrakcyjnego wyglądu każdego krzewu ozdobnego jest prawidłowe przycinanie, a bzu nie jest w żadnym wypadku wyjątkiem. Krzewy przycinania rozpoczynają się w wieku trzech lat. Pierwsze 2-3 lata spędza się na formowaniu pięknej korony: wczesną wiosną, przed przebudzeniem nerek, wycinają wszystkie pędy, zostawiając tylko 5-7 mocnych, równo oddalonych od siebie łodyg. W przyszłym roku 50% gałęzi kwitnących zostanie usuniętych, a na każdym pędzie szkieletowym pozostanie nie więcej niż 8 żywotnych pąków. Oczywiście podczas formowania krzewu należy wyciąć suche i uszkodzone pędy.
Jeśli chcesz, od młodego lila możesz stworzyć oryginalne drzewo. Wybierz sadzonkę z mocną pionową łodygą i przyciąć ją do wysokości pnia. Następnej wiosny uformuj szkielet 5-6 gałęzi z rosnących pędów i usuń resztę wzrostu. Kiedy prace nad formowaniem standardowych bzów zostaną ukończone, będziesz musiał tylko corocznie przerzedzać i przycinać korony.
Ochrona przed chorobą
Silna naturalna odporność w większości przypadków ratuje lilę przed wszelkimi dolegliwościami roślin ogrodowych. Jednak częste wahania temperatury, wyniszczające susze lub długotrwałe deszcze mogą podważyć zdrowie bezpretensjonalnej urody, dlatego też czasami trzeba jeszcze pilnie zajmować się takimi chorobami:
- Mączna rosa to grzybicze zakażenie, które rozwija się w suchą, gorącą pogodę. Zainfekowane krzewy są natychmiast widoczne - ich liście, pędy i kwiaty pokryte są gęstą szaro-białą patyną. Przy pierwszych oznakach infekcji krzaki należy spryskać fungicydem zawierającym miedź (Kuproksat, Oksikhom, Khorus) lub sproszkowanym koloidalnym proszkiem siarki, a na wiosnę, po stopieniu śniegu, dodać przed śniegiem bielący proszek (100 g / m²).
- Bakteryjna (nie-wrodzona) martwica - objawy tej choroby pojawiają się pod koniec lata: liście bzu z zielonego stają się popielate, a młode pędy brązowe. Jako zabieg konieczne jest przeprowadzenie nieplanowanego przerzedzania korony, wycięcie wszystkich chorych obszarów i leczenie korony silnymi środkami owadobójczymi, aby nie powodować szkodników w nasadzeniach. Poważnie uszkodzone okazy są wykorzenione i spalone.
- Martwica bakteryjna - charakteryzuje się pojawieniem na liściach, kwiatach i pędach zgnilizny śluzowej, szybko rosnących rozmiarów, plam. Liście, które straciły turgor, wysychają, ale nie spadają, ale zwisają jak "szmaty" na wygiętych pędach. Zakażony krzak przepisywany jest trzykrotnie za pomocą tlenku miedzi, który powinien być wykonywany w przejrzystej, spokojnej pogodzie z częstotliwością 10 dni.
Choroby wirusowe stanowią wielkie zagrożenie dla bzów: plamki pierścieniowe, cętki, chlorotyczne plamy liściowe, różne rodzaje mozaik. Pojawiają się w postaci żółtych plam, uderzeń i smug na liściach, które pełzają i stopniowo łączą się w nienaturalny dziwaczny wzór.Nie można wyleczyć zarażonych krzewów, ale można zapobiegać infekcjom: używać sterylnych narzędzi ogrodowych, dezynfekować glebę i niszczyć szkodliwe owady, główne nośniki patogenów, w odpowiednim czasie.
Kontrola szkodników
Spośród owadzich pasożytów najgorszymi wrogami bzu ogrodowego są:
- Mrówka brunatno-jastrząb - rozpoznasz tę ćmę nocną za marmurowy wzór na przednich skrzydłach, a jej duże gąsienice - za rogate wyrostki na grzbiecie łydki. Pasożytnicze ćmy jastrząbki z potomstwem nie tylko na bzach, ale także na Kalinie, porzeczkach, grzybach mielonych, winogronach i popiele. Aby pozbyć się "okupantów", nasadzenia są traktowane roztworem Phtalofos.
- Liść liliowy - ten mały ssący pasożyt żyje i odżywia się na spodniej stronie liści, powodując, że zieleń staje się brązowa i wysycha. Przez kilka tygodni duża kolonia kleszczy może zniszczyć dorosły liliowy krzew. W walce z obżartkami skuteczny jest roztwór miedzi lub witriolu żelaznego.
- Roztoczy narybka bzu to mały owad, który żyje w pączkach bzu i odżywia się sokiem. Pędy i liście dotkniętych pąków rosną skarłowaciałe, blade, krzak nie kwitnie i wkrótce umiera.Aby uniknąć uszkodzeń wczesną wiosną, gleba pod krzakami jest wolna od suchych liści i wykopana głęboko, a korony spryskane są cieczą Bordeaux.
- Ćma bzu pospolitego to płodny, szkodliwy motyl, który na lato wydobywa 2 pokolenia żarłocznych gąsienic, które w krótkim czasie jedzą kwiaty zielone i bzu, pozostawiając tylko krzaki pokrytych liśćmi na krzakach. Potężną bronią przeciwko usianym mole są przygotowania Karbofosa i Fozalona.
- Mining moth - wszystkie rodzaje kultury cierpią z powodu tego motyla, ale najczęściej dotyka on zwykłych bzów liliowych, węgierskich i perskich. Ćmy gąsienic pokrywające liście zardzewiałymi plamami (kopalniami) powodują ogromne szkody dla roślin, w wyniku czego płyty skręcają się i wysychają, jakby spalone przez ogień. Zainfekowane krzaki nie kwitną i nie umierają za rok lub dwa. W walce z molami i jej potomstwem skuteczne są leki Fitosporin-M i Baktofit.
Należy pamiętać, że przedmiotem ataków są zwykle rośliny osłabione i zaniedbane. Kompleks środków zapobiegawczych, w tym regularne nawadnianie, terminowe wprowadzanie nawozów fosforowo-potasowych, wykorzystanie pozostałości roślinnych oraz kopanie gleby jesienią i wiosną znacznie zmniejszy prawdopodobieństwo uszkodzenia.
Organizacja zimowania
Dorosły, zadbany liliowy szron nie boi się i zimy bezpiecznie bez żadnego schronienia, ale korzenie młodych krzewów tuż przed nadejściem chłodu zaleca się zagęścić (10-12 cm) warstwą suchego torfu i dokładnie ocieplić suchymi liśćmi.
Rodzaje i odmiany
Spośród 30 gatunków bzu w ogrodnictwie krajobrazowym, najbardziej poszukiwane są:
- Perski liliowy to elegancki średniowzór (do 3 m) krzew hybrydowy. Luźne, wiechowate kwiatostany, zebrane z pachnących jasnofioletowych kwiatów, wyglądają bardzo elegancko na tle ciemnozielonych gęstych liści lancetowatych. W kulturze uprawia się różne formy perskiego bzu: białe, czerwone, rozcięte.
- Amur lilac jest odpornym na cienie odpornym na zimno pięknem, osiągającym wysokość 20 m. Znajduje się w północno-wschodnich Chinach i na Dalekim Wschodzie. Osadza się na dobrze nawilżonych glebach na krawędziach lasów liściastych. Krzewy odmian uprawnych z reguły nie rosną powyżej 10 m. Liście amury bzu na wiosnę mają czerwonawy odcień podczas kwitnienia, zachwycają oko soczystymi zieleniami jesienią, a jesienią zmieniają kolor na pomarańczowo-żółty i purpurowy.Małe kwiaty kremowe lub białe zebrane w puszyste wiechy wydzielają przyjemny słodki aromat.
- Chiński bzyk jest międzygatunkową hybrydą wyhodowaną we Francji, krzyżując pospolity liliowy i perski liliowy. Niski (do 5 m) krzew o długich liściach jajowato-lancetowatych. Shirokopyramidalnye wiechowaty kwiatostany są zbierane z dużych (do 1,8 cm średnicy), bardzo pachnące kwiaty bzu lub fioletowy kolor. Znane formy ogrodowe: bladofioletowe, ciemnofioletowe, podwójne.
- Liliowy węgierski jest rozłożystą rośliną krzewiastą o wysokości 6,5-7 mz pionowymi pędami i błyszczącymi liśćmi. Zapach purpurowych kwiatów, zebrany w rzadkie wiechliny sznurkowe, jest łagodny. Gatunek ten wyróżnia się bezpretensjonalnością i odpornością na niskie temperatury. Idealny do uprawy w środowisku miejskim. Popularne formy ogrodowe: czerwone, blade.
- Bzy Meyera to miniaturowy przedstawiciel rodzaju, osiągający wysokość 1,5 m, z ciemnozielonymi, szeroko eliptycznymi liśćmi, ciliowanymi na krawędziach. Małe pionowe wiechy zbierane są z pachnących różowo-fioletowych kwiatów.
- Hiacyntowy liliowy jest bardzo skuteczną hybrydą między bzem pospolitym a liściastym o liściach sercowatych lub szeroko jajowatych, które od początku jesieni przechodzą od ciemnozielonego do purpurowo-brązowego. Luźne wiechy zebrane z uroczych kwiatów, gwiazd, podobne do kwiatów bzu. Najlepsze odmiany: Churchill, Esther Staley, Pupple Glory.
Mniej powszechne w kulturze tego typu bzu: japoński, pekiński, opadający, Komarowa, wilk, kudłaty, Juliana, Nansen i inni. Jeśli chodzi o odmiany, jest ich tak wiele i wszystkie są tak dobre, że trudno jest wybrać odpowiedni materiał. Chcę je kupić i zasadzić! Będziemy jednak realistycznie i wymieniamy najpopularniejsze i najbardziej ulubione odmiany lilaków: Pearl, Abundance, Red Moscow, Lebedushka, Kobieta Kolchoz, Obrońcy Brześcia, Ami Shott, Bogdan Chmielnicki, Taras Bulba, Violetta, Buffon, Alisa Harding, Andryusha Gromov, Celia, Sensation, Jeanne D'Arc, Hope, Charles Joly, Congo, Vesuvius, Vestalka.
Każdy z wymienionych przedstawicieli rodzaju Lilac będzie wspaniałą dekoracją tego miejsca, a jeśli chcesz jak najdłużej podziwiać pachnące chmury, przełam syringariy ogrodowe i zasiej w nich kilka krzewów, które kwitną w różnych okresach.
