Jakie pokarmy zawierają fosfor

Fosfor jest biologicznie aktywnym makroelementem, bez którego pełnoprawna praca ludzkiego ciała nie jest możliwa. Substancja ta jest obecna w komórkach w postaci kwasu piro- i ortofosforowego, jest integralnym elementem kwasów nukleinowych, nukleotydów, koenzymów, fosfolipidów, fosfoprotein i szeregu enzymów. To fosfor odpowiada za normalny przebieg większości reakcji biochemicznych w ludzkim ciele.

Zwykle ludzki organizm zawiera około 600 g tej użytecznej substancji. Aby utrzymać tę wartość na stałym poziomie, należy codziennie uzupełniać swoją dietę produktami zawierającymi wystarczającą ilość fosforu i jego związków.

Fosfor działa w ciele

Fosfor i jego związki pełnią różne funkcje w ludzkim ciele. W szczególności te substancje:

• stworzyć warunki dla normalnego rozwoju i wzrostu tkanki kostnej i mięśniowej;
• brać udział w procesach wymiany;
• są niezbędną częścią produkcji energii i metabolizmu energetycznego;
• wspomagają normalne funkcjonowanie układu nerwowego;
• odpowiedzialny za utrzymanie optymalnego składu krwi;
• uczestniczyć w tworzeniu łatwo przyswajalnych form witamin;
• łagodzić ból w chorobach stawów.

Zużycie fosforu

Codzienna potrzeba fosforu zależy bezpośrednio od wieku, rodzaju aktywności i ogólnego stanu zdrowia człowieka. Średnie zużycie tej substancji wynosi:

• niemowlęta (0-5 miesięcy) - 110 mg;
• dzieci w wieku 6-12 miesięcy - 280 mg;
• dzieci w wieku 1-3 lat - 480 mg;
• dzieci w wieku 4-9 lat - 530 mg;
• dzieci i młodzież w wieku 10-18 lat - 1150 mg;
• dorosłe kobiety i mężczyźni - 1000 mg;
• kobiety w ciąży i karmiące piersią - 1 200 mg;
• osoby doświadczające zwiększonego wysiłku fizycznego - 1400-2000 mg.

Źródła pokarmowe fosforu

Fosfor obecny jest w większości produktów spożywanych przez współczesnego człowieka. Najbogatszymi źródłami tej substancji są:

• mleko;
• mięso i drób;
• jajka;
• ryby;
• rośliny strączkowe i zboża;
• soki owocowe i owocowe;
• herbata i inne napoje.

Bardziej szczegółowe informacje na temat zawartości fosforu w produktach spożywczych przedstawiono w tabeli.

Nazwy produktów	Zawartość fosforu (mg na 100 g)
Suszone grzyby z borowików	1700
Nasiona dyni	1230
Otręby pszenne	1170
Kiełkujące ziarna pszenicy	1080
Nasiona maku	890
Czarna herbata (liście herbaty)	810
Mleko w proszku w proszku	780
Nasiona sezamu	710
Proszek kakaowy	660
Nasiona słonecznika	650
Nasiona gorczycy	640
Soja	590
Nerkowca	590
Orzech brazylijski	580
Kawior z jesiotra	580
Wszystkie rodzaje twardych serów	580
Orzechy cedrowe	570
Nasiona kminku	550
Sardynki w oleju	510
Pistacje	480
Kolendra	470
Fasola	470
Żółtko jaja	460
Orzechy migdałowe	460
Sardynki w sosie pomidorowym	430
Flądra	410
Soczewica	380
Orzeszki ziemne	380
Owies	370
Groch	360
Konserwy szproty w oleju	340
Kasza jęczmienna	330
Orzechy włoskie	320
Pic	310
Jęczmień perłowy	310
Wątróbka wołowa	310
Biały ser	300
Tuńczyk	270
Sudak	220
Wieprzowina	210
Orzech laskowy	210
Karp	210
Cod	205
Baranek	200
Łosoś	195
Twaróg	170
Kurczak	160
Czosnek	145
Kefir	140
Rodzynka	115
Kukurydza	100
Jogurt	93
Mleko	92
Pietruszka	90
Makarony	85
Szczaw	83
Szpinak	82
Śliwki	68
Ryc	66
Brokuły	64
Cebula	61
Ziemniaki	59
Marchew	52
Sea Kale	52
Awokado	51
Fasola szparagowa	51
Kalafior	51
Koper włoski	49
Persimmon	41
Buraki	41
Malina	39
Ogórki	39
Brzoskwinia	34
Biała kapusta	34
Kiwi	34
Czarna porzeczka	33
Cherry	31
Śliwka	29
Pomidor	29
Apricot	28
Lemon	26
Zielona cebula	26
Pomarańczowy	24
Poziomka	23

Niedobór fosforu: przyczyny i skutki

Niedobór fosforu jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim. Z reguły ten makroelement wchodzi do organizmu ludzkiego w wystarczających ilościach wraz z pożywieniem. Niemniej jednak przyczynami rozwoju deficytu mogą być:

• cukrzyca, postępując w skomplikowanej formie;
• choroby dróg żółciowych;
• zaburzenia przytarczyc i gruczołu tarczycy;
• choroba wątroby;
• awarie wymiany;
• niedostateczne spożycie witaminy D;
• sarkoidoza;
• długotrwałe, przewlekłe choroby;
• zmiany w ciele podczas ciąży;
• złamania kości;
• zatrucie alkoholem;
• długotrwałe stosowanie leków moczopędnych;
• narkomania;
• zatrucie alkoholem;
• nadmierne spożycie napojów gazowanych;
• częste jedzenie z dużą ilością konserwantów;
• niepiśmienne przygotowanie diety (stosowanie produktów promujących usuwanie fosforu z organizmu, przestrzeganie zbyt sztywnych diet, nadmierne nasycenie organizmu wapniem, magnezem, glinem i związkami baru).

Brak fosforu w organizmie człowieka może pociągać za sobą szereg negatywnych konsekwencji, między innymi:

• ostre osłabienie wydajności;
• uczucie ciągłego zmęczenia, zmęczenia;
• wahania nastroju;
• upośledzenie pamięci;
• depresja, osłabienie zainteresowania tym, co się dzieje;
• nieuzasadniony niepokój;
• zwiększona drażliwość;
• utrata apetytu, anoreksja;
• bóle głowy;
• drżenie kończyn, drętwienie rąk i nóg;
• osteoporoza;
• pojawienie się bólu stawów;
• choroba przyzębia;
• dystroficzne uszkodzenie mięśnia sercowego;
• krzywica w dzieciństwie.

Ponadto brak tego makro jest jednym z czynników przyczyniających się do zmniejszenia odporności organizmu na infekcje. Dlatego ludzie, którzy odczuwają potrzebę nasycenia organizmu fosforem, są bardziej podatni na przeziębienia.

Przyczyny i skutki nadmiaru fosforu w ciele

Głównym powodem nadmiaru fosforu w organizmie jest niewłaściwe podejście do przygotowywania codziennej diety. Nadużywanie mięsa i ryb w połączeniu ze zmniejszeniem spożycia wapnia prowadzi do gromadzenia fosforu w kościach i mięśniach. Wraz z tym, przyczyną nadmiaru tej substancji w organach i tkankach może być:

• nadmierne uzależnienie od konserw, napojów gazowanych;
• przedłużony kontakt ze związkami fosforu;
• wymienić awarie.

Nadmiar fosforu w organizmie może wiązać się z wieloma niebezpiecznymi konsekwencjami. W szczególności zwiększenie stężenia tej substancji w narządach i tkankach może spowodować rozwój następujących patologii:

• ciężkie zatrucia, często śmiertelne;
• wymioty;
• pojawienie się bólu w nadbrzuszu, noszenie przeszywającego charakteru;
• zakłócenie procesów metabolicznych;
• osteoporoza;
• zaburzenia układu nerwowego;
• leukopenia;
• paraliż;
• choroby naczyniowe;
• zaburzenia nerek;
• niedokrwistość z niedoboru żelaza;
• martwica tkanek;
• miażdżyca, postępując w postaci zaostrzonej;
• stłuszczenie wątroby;
• krwawienie wewnętrzne.

Jeśli niedobór fosforu występuje w organizmie, konieczne jest uzupełnienie codziennej diety produktami spożywczymi zawierającymi ten makrokomór w wystarczających ilościach. Z kolei po wykryciu objawów sygnalizujących nadmiar tej substancji w narządach wewnętrznych i tkankach należy skonsultować się z lekarzem i poddać się leczeniu zgodnie z opracowanym przez niego schematem.